4. Klimaat en energietransitie

Wat gaan we daarvoor doen?

4.1 De gebouwde omgeving en bedrijven gebruiken minder energie en worden duurzamer verwarmd en gekoeld.  

  1. Ondersteuning van gemeenten, verenigingen van eigenaren, woningcorporaties, particuliere verhuurders, energiecoöperaties en bewonersinitiatieven bij verduurzaming van de woningvoorraad. We doen dit onder andere via samenwerkingsprojecten met gemeenten binnen het Energie Diensten Centrum (EDC) en door ondersteuning van initiatieven via het Servicepunt Energie. 
  1. Stimulering van verduurzaming bij bedrijven, bedrijventerreinen en maatschappelijke organisaties. We doen dit onder andere via de ontzorgingsprogramma’s voor maatschappelijk vastgoed (OMV) en voor MKB-bedrijven (O-MKB) en via het programma verduurzaming bedrijventerreinen (PVB). 
  1. We stimuleren het benutten van lokale duurzame warmtebronnen als geothermie, bodemenergie en aquathermie en ook de aanleg van warmtenetten die hiervoor nodig zijn. Dit doen we door expertise en subsidie te bieden en mogelijk door deel te nemen in een Utrechts Warmte Ondersteuningsbedrijf.    

4.2 De opwekking van duurzame elektriciteit is sterk toegenomen.  

  1. Ondersteuning van gemeenten om zon- en windprojecten op land verder te brengen in de ruimtelijke procedure zodat deze in 2030 gerealiseerd kunnen worden met aandacht voor onder andere lokaal eigendom. 
  1. We doorlopen projectbesluitprocedures voor windenergiegebieden om de RES-doelstelling van 2,4 TWh duurzame opwek voor 2030 te realiseren. Dit is in aanvulling op de opwek van zonne- en windenergie die door gemeenten mogelijk wordt gemaakt. Uitwerking hiervan vindt plaats conform het Beleidskader Lokaal Eigendom en Participatie. 
  1. Ondersteuning van energiecoöperaties bij de realisatie van lokaal eigendom bij zonne-energie en windenergieprojecten onder andere via het Servicepunt van Energie van Utrecht en het Ontwikkelfonds Opwek. Energiecoöperaties krijgen via subsidies ook steun voor organisatieontwikkeling en om een grotere doelgroep te bereiken.  

4.3 Het energiesysteem is beter geïntegreerd, innovatief, duurzaam en betaalbaar.  

  1. We werken samen met de netbeheerders, het Rijk en betrokken gemeenten aan de uitbreiding van het elektriciteitsnet, stimuleren slimme oplossingen en organiseren kennisdeling tussen overheden, netbeheerders, bedrijven en projectontwikkelaars. 
  1. In het verlengde van de Interbestuurlijke Samenwerkingsagenda werken we samen met onze partners aan een integrale samenhangende programmering waarin plannen voor opwek, opslag, transport en gebruik van energie op elkaar zijn afgestemd. Ook werken we de rol van energie in de ruimtelijke ordening nader uit (energieplanologie).   
  1. We werken samen met bedrijven, kennisinstellingen en publieke partners (zoals gemeenten) aan innovatieprojecten die bijdragen aan het energiesysteem van de toekomst en de energietransitie versnellen, zoals energiehubs.  

4.4 De energie-infrastructuur is beter afgestemd op vraag en aanbod van (duurzame) energie 

In de Kadernota 2026 is de doelenboom voor programma 4 gewijzigd. In de gewijzigde doelenboom vervalt dit beleidsdoel. De doelen voor energie-infrastructuur zijn nu onderdeel van beleidsdoel 4.3. 

4.5 Het ondersteunen van de transitie naar een circulaire samenleving is sterker en meer integraal.  

  1. Uitvoering geven aan de Middellange termijnstrategie circulaire samenleving door middel van de activiteiten in de bijbehorende uitvoeringsagenda 2025 -2027.  
  1. We werken per focusthema de activiteiten uit die beschreven staan in de uitvoeringsagenda circulaire samenleving 2025-2027.  
  1. We zetten daarnaast in op het versnellen van de transitie via zogenaamde ‘coördinerende werkzaamheden’ waaronder kennisdeling, monitoring en het maken van afspraken met gemeenten en andere regionale partners. 

4.6 De transitie naar een klimaatneutrale samenleving wordt concernbreed beter verankerd en gemonitord.  

  1. Uitvoering geven aan de Utrechtse Klimaataanpak: Naar Netto Nul door middel van de activiteiten in de bijbehorende uitvoeringsagenda 2024 -2028.  
  1. Onderdeel van de uitvoeringsagenda is het monitoren van de voortgang in de zes klimaattafels (klimaatsectoren) 1) Elektriciteit, 2) Gebouwde omgeving, 3) Industrie, 4) Landbouw en Landgebruik, 5) Mobiliteit, 6) De Provincie als voorbeeld bij het bereiken van de klimaatdoelen van de provincie Utrecht en hier intern en extern over rapporteren.  
  1. We zetten daarnaast in op het versnellen van de transitie via coördinerende werkzaamheden, waaronder kennisdeling, monitoring en het maken van afspraken met gemeenten en andere partners. 

Prestatie-indicatoren

Prestatie-indicatoren

Eenheid

Realisatie
2024

Streefwaarde

Begroting
2026

Begroting
2027

Begroting
2028

Begroting
2029

P4-1

Verduurzaming gebouwde omgeving

Besparingspotentieel MaVa en MKB

Getal

N.v.t.

P.m.

P.m.

P.m.

P.m.

P.m.

Omschrijving:

Besparingspotentieel geïdentificeerd bij maatschappelijk vastgoed en mkb.

Toelichting:

Voor bedrijven en maatschappelijk vastgoed rapporteren we over het besparingspotentieel per locatie (in GJ) waarover we via de ontzorgingsprogramma’s adviseren. Dit betreft de technisch en praktisch haalbare energiebesparing. Of deze ook wordt gerealiseerd, is  de verantwoordelijkheid van de ondernemers zelf

Bron:

Rapportage SPUK's aan Rijk

Bewonersinitiatieven verduurzamen

Getal

N.v.t.

5

5

5

5

5

Omschrijving:

Bewonersinitiatieven verduurzamen

Toelichting:

We ondersteunen bewonersinitiatieven, zoals energiecoöperaties, via het Servicepunt Energie, de UsET-regeling en andere instrumenten. Omdat deze initiatieven een belangrijke rol kunnen spelen in verduurzaming van woningen, meten we hoeveel initiatieven we ondersteunen

Bron:

Verantwoordingsdocument NMU over het Servicepunt Energie

Projecten EDC

Getal

N.v.t.

7

4

5

6

7

Omschrijving:

Projecten EDC

Toelichting:

Voor het verduurzamen van woningen zijn de gemeenten primair verantwoordelijk en ondersteunt de provincie. Via het Energie Diensten Centrum (EDC) starten we samen met gemeenten energiebesparingsprojecten voor inwoners. Als indicator monitoren we het aantal EDC projecten. Omdat het EDC een samenwerking is met 25 gemeenten, passen we deze indicator jaarlijks aan op basis van de planning die met de gemeenten wordt opgesteld. Aangezien we niet verantwoordelijk zijn voor de uitvoering, kunnen we het daadwerkelijke resultaat niet als prestatie-indicator opnemen. Dit zijn dan cumulatieve programma's en projecten. Projecten lopen meerdere jaren door. We tellen de projecten mee waarvoor een gezamenlijke aanbesteding is uitgevoerd/financiering is ingebracht.

Bron:

EDC

P4-2

Duurzame elektriciteit

Bewonersinitiatieven opwek

Getal

N.v.t.

10

10

10

10

Omschrijving:

Bewonersinitiatieven opwek

Toelichting:

We ondersteunen bewonersinitiatieven, zoals energiecoöperaties, via het Servicepunt Energie, de UsET-regeling, het Ontwikkelfonds en andere instrumenten. Omdat deze initiatieven een belangrijke rol kunnen spelen in duurzame opwek, meten we hoeveel initiatieven we ondersteunen.

Bron:

Verantwoordingsdocument Energie van Utrecht over het Servicepunt Energie

Deel RES-bod gehaald

Getal

N.v.t.

100

55

59

64

75

Omschrijving:

Deel RES-bod gehaald

Toelichting:

Voor grootschalige opwek monitoren we welk deel van het gezamenlijk vastgestelde RES-doel in 2030 (2,4 TWh) is gerealiseerd. We kijken naar zowel de gerealiseerde als vergunde projecten voor grootschalige zon-op-dak, zon-op-land en windprojecten. Bij windprojecten kan de Provincie de rol van bevoegd gezag op zich nemen. Omdat we als Provincie daarmee een rol nemen om te zorgen voor realisatie, is dit een prestatie waarover we willen rapporteren.

Bron:

Voortgangsrapportages RES regio's

P4-3

Toekomstbestendig energiesysteem

Innovatieprojecten

Getal

N.v.t.

5

5

5

5

5

Omschrijving:

Innovatieprojecten

Toelichting:

We monitoren het aantal nieuwe innovatieprojecten dat we per jaar ondersteunen. Deze projecten helpen de noodzakelijke innovaties te realiseren, die nodig zijn voor het energiesysteem van de toekomst.

Bron:

Eigen telling

P-MIEk projecten

Getal

N.v.t.

13

9

11

12

13

Omschrijving:

P-MIEk projecten

Toelichting:

De Provincie ondersteunt verschillende projecten voor hoogspanningsinfrastructuur. We rapporteren over het aantal ruimtelijke projecten dat we ondersteunen, en het aantal projecten waarvoor de Provincie bevoegd gezag is. Dit is gebaseerd op het P-MIEK 2.0 dat in 2025 is opgeleverd.

Bron:

Eigen telling

P4-5

Circulaire Samenleving

Circulaire arbeidsplaatsen

Percentage

2,8

P.m.

P.m.

P.m.

P.m.

P.m.

Omschrijving:

Het aandeel circulaire arbeidsplaatsen van de totale arbeidsplaatsen in de provincie Utrecht.

Toelichting:

Een circulair bedrijf is een bedrijf dat één of meerdere circulaire bedrijfsactiviteiten uitvoert. Denk daarbij aan reparatie-, recycling- of inzamelingsactiviteiten. Meest recente data uit 2022.

Bron:

Monitor circulaire bedrijvigheid regio Utrecht 2024

P4-6

Klimaatneutrale Samenleving

CO2-emmissies

Mton

18

30

P.m.

P.m.

P.m.

P.m.

Omschrijving:

Inventarisatie en effectiviteit van additionele beleidsmaatregelen per interne klimaattafel, geaggregeerd naar restemissies totaal in jaar x

Toelichting:

Ter ondersteuning van deze prestatie-indicator maken we gebruik van een pKEV-methodiek waarin de benodigde maatregelen worden doorgerekend op effectiviteit en op de invloed ervan op andere maatregelen.

Bron:

De Utrechtse Klimaataanpak: Naar netto nul

Deze pagina is gebouwd op 09/24/2025 09:06:45 met de export van 09/24/2025 08:28:15