4. Klimaat en energietransitie

In de Omgevingsvisie is opgenomen dat de provincie Utrecht zo spoedig mogelijk en uiterlijk in 2050 klimaatneutraal wil zijn. Het streven is om in 2040 een klimaatneutrale energievoorziening te hebben. Ook wil de provincie de transitie naar een circulaire samenleving versnellen. Het realiseren van deze ambitieuze doelstellingen is een gezamenlijke opgave waarvoor de inzet van de rijksoverheid, gemeenten, bedrijven, maatschappelijke organisaties en inwoners randvoorwaardelijk is.  

De provincie Utrecht versnelt de energietransitie door te sturen op energiebesparing en uitbreiding van productie van duurzame energie met aandacht voor de haalbaarheid en betaalbaarheid voor alle inwoners. Ook andere begrotingsprogramma’s dragen bij aan het verlagen van de CO2-uitstoot en de transitie naar een circulaire samenleving.  

Eind 2025 wordt het herijkte beleidsprogramma energietransitie vastgesteld. In 2026 en verder wordt hieraan uitvoering gegeven. Een van de belangrijkste uitdagingen voor de energietransitie op dit moment is de file op het elektriciteitsnet. De netcongestie zet diverse ambities van de provincie Utrecht op het gebied van onder andere woningbouw, bedrijven(terreinen), mobiliteit en energietransitie onder grote druk. Het Rijk en de netbeheerders hebben de provincie gevraagd om hier samen met de regio’s meer (ruimtelijke) regie op te pakken.  

Een andere uitdaging is dat er voor de jaren 2026 en verder minder (aanvullende) Rijksmiddelen worden uitgekeerd onder de noemer CDOKE-middelen (de Tijdelijke regeling capaciteit decentrale overheden voor klimaat- en energiebeleid). In de Kadernota 2026 bent u hier al op geattendeerd. We kunnen dit deels opvangen vanuit de structurele middelen maar wellicht zullen we ook een beroep moeten doen op de egalisatiereserve energietransitie. Deze aanpassingen worden bij de voorjaarsnota verwerkt in de begroting.